بررسی خصوصیات روانسنجی پرسشنامه شخصیتی زاکرمن–کلمن

پرسشنامه شخصیتی زاکرمن- کلمن یکی از ابزارهای اندازه گیری صفات و ویژگی های شخصیتی است که در چارچوب الگوی پنج عاملی جایگزین شخصیت زاکرمن ساخته شده است. هدفپژوهش حاضر بررسی خصوصیات روان سنجی نسخه 50 گویه ای پرسشنامه شخصیتی زاکرمن– کلمنبود. بدین منظور، نمونه ای به حجم 508 نفر (308 نفر دختر و 200 نفر پسر) از میان دانشجویان دانشگاه تربیت معلّم آذربایجان انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل عاملی به روش مولفه های اصلی با چرخش واریماکس پنج عامل را برای پرسشنامه شخصیت زاکرمن – کلمناستخراج نمود که به ترتیب عبارت است از: اضطراب – روان رنجورخویی، هیجان خواهی تکانشی، فعالیت، مردم آمیزی و پرخاشگری – خصومت. روایی همزمان پرسشنامه شخصیتی زاکرمن – کلمن از طریق تحلیل همبستگی های بدست آمده با پرسشنامه شخصیتی آیزنک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دهنده همبستگی میان پرسشنامه های شخصیتی زاکرمن – کلمن و آیزنک بود. به منظور بررسی روایی افتراقی، 30 نفر از افرادی که در سه عامل برون گرایی، روان رنجورخویی و روان پریشی گرایی آیزنک نمرات بالا و 30 نفر هم نمرات پایین کسب کرده بودند، انتخاب و با نمرات بدست آمده همین افراد در عامل هایپرسشنامه شخصیتی زاکرمن –کلمن موردمقایسه قرار گرفتند. در بحث روایی افتراقی هم پرسشنامه شخصیتی زاکرمن – کلمن و عامل های آن ( به جز عامل فعالیت) به بهترین نحو توانسته بین گروهی از افراد که نمرات بالاو گروهی از افراد که نمرات پایین در سه عامل آیزنک کسب کرده بودند، تمایز قائل شود. همچنین، ضریب اعتبار بازآزمایی در فاصله چهار هفته برای کل پرسشنامه 79/0، ضریب همسانی درونی (آلفای کرونباخ) 64/0 و ضریب اعتبار دو نیمه کردن 68/0 بدست آمد .